De voorliggende herijking is een uitwerking van het collegeprogramma. Daarin wordt ook een budget van een half miljoen beschikbaar gesteld. Er is 2 jaar gewerkt aan de uitwerking. Dat wekte verwachtingen.
Die zijn helaas niet uitgekomen. Het voorstel valt tegen.
Het rapport van Purpose maakt gebruik van het NIBUD rapport. Op basis daarvan wordt geconcludeerd dat alle groepen die bekeken zijn rond kunnen komen. Dat is echter op basis van 2 niet juiste aannames:
- Er zijn geen bijzondere kosten. Helaas geldt voor veel mensen met lagere inkomens dat die er wel zijn. Door slecht geïsoleerde huizen, door hogere huren, door extra ziektekosten om een maar een paar te noemen komt men slechter uit.
- Men maakt gebruik van alle ruim 20 regelingen waarop men recht heeft (van zorgtoeslag tot meedoen bijdrage). Maar een feit is dat om allerlei redenen lang niet iedereen hiervan gebruik maakt.
Daardoor, en door het feit dat Eindhoven steeds wordt vergeleken met steden die op het betreffende onderwerp slechter scoren, ontstaat een te positief beeld. Het achterliggende rapport bevat veel voorstellen, maar die leiden niet tot besluiten, ook daar waar het nú mogelijk is. Veel keuzen worden uitgesteld en het half miljoen leidt niet tot verbetering van het aanbod.
Positief (maar helaas nauwelijks uitgewerkt) zijn een aantal procedurele zaken.
Wij missen met name de volgende zaken.
- Neem nu een besluit over de Individuele Inkomens Toeslag. Verlaag de wachttijd van 5 naar 3 jaar en versoepel de berekening van de termijn (niet per maand, maar per jaar kijken). Handhaaf het bedrag dat nu geldt voor mensen die aan de 5 jaar eis voldoen, stel voor de mensen die 3 of 4 jaar aan de eis voldoen een lager bedrag vast.
De door Purpose voorgestelde verlaging van het bedrag voor iedereen leidt tot een te sterke achteruitgang van de huidige gebruikers en dat zijn per definitie langjarige minima.
De door Purpose voorgestelde verlaging van de IIT per gespecificeerde groep brengt een enorme verlaging met zich mee voor de groep ‘alleenstaande ouder’. Hun ITT gaat er maar liefst € 531 op achteruit, terwijl juist deze groep vanwege hun kinderen vaak voor onverwachte uitgaven komen te staan. - Handhaaf ook de bedragen voor de meedoenbijdrage. De aanpassing waarover Purpose spreekt zijn te ingrijpend voor een deel van de gebruikers. Neem dit voorstel dus niet over.
- Laat voor álle regelingen gelden dat ze gebruikt kunnen worden tot 130%. Bouw de bedragen tussen de 120 en 130 procent in ongeveer 5 stappen af, zodat er geen grote armoedeval is als iemand (net) over de grens van 130% gaat met inkomensveranderingen bijvoorbeeld door nieuwe baan of promotie.
- De rente over leningen van de Bijzondere Bijstand moet sterk verlaagd.
- Er wordt gesproken over procedurele verbeteringen, maar voorstellen om ondergebruik te verminderen ontbreken.
- Ook eerder door ons gedane voorstellen op gebied van bereikbaarheid van ambtenaren en andere hulpverstrekkers voor hulpverleners vinden we niet terug. Ook ons pleidooi om aanvragen ook op papier te kunnen doen zijn niet opgenomen.
- In uw stukken wordt voortdurend gerept over het streven naar betere communicatie door een vereenvoudiging van het aanvraagproces en door het beter vindbaar maken van informatie. Wij zijn daar een groot voorstander van, maar wijzen er nog maar eens op dat het niet alleen een kwestie is van één brief of betere vindbaarheid op de website. Eenvoudige recht-op-z’n-doel-afgaande taal, voor iedereen begrijpelijke woorden en zinnen zijn daarbij de eerste voorwaarde. Nog te vaak worden de brieven of digitale berichten die minima krijgen, geschreven in een taal, die zij niet kennen of begrijpen. De hierna volgende, nieuwe term is daar een prachtig voorbeeld van.
Dan de bestaanszekerheidsadviseurs. Wat wij eruit begrijpen is dat dit nieuwe functionarissen zijn die mensen helpen wegwijs te worden in onoverzichtelijke toeslagenland op zowel landelijk als gemeentelijk niveau en hen zo helpen bij hun aanvragen. Allereerst is de vraag wat je kunt met 1,5 a 2 fte. Daarnaast – en dat is principiëler – lijkt ons dat dit het werk is van degene die de uitkeringen en andere voorzieningen verstrekken. Mochten die daar onvoldoende voor geëquipeerd zijn dan dient dit opgevangen te worden door scholing, te financieren uit hun scholingsbudget en niet uit het budget voor minimabeleid.
Ook lijkt het ons niet juist geld voor nieuw beleid te besteden aan het wegwerken van het tekort op lopend beleid. In een rijke en linkse stad als Eindhoven lijkt ons dat geen juiste keuze. Gebruik dit voor de noodzakelijke uitbreidingen (zie hierboven).
Wij pleiten ervoor de door ons genoemde aanpassingen over te nemen. Nu. De door ons genoemde punten zijn er rijp voor. Ze hoeven niet te wachten op latere voorstellen met uitwerkingen.
Namens de SME
Mr Bert Willemsen (voorzitter)